New Heroes - Ik loop over en ik loop vast

In “Ik loop over en ik loop vast” ging het uitstelgedrag, iets waar ik veel last van heb. In deze cursus wordt de RET-Theorie besproken en de gedachtes die je er bij hebt. Wat ik erg jammer vond aan deze cursus is dat deze voor ruim 70% overheen kwam met “Weg met perfectionisme”. Zelfs de zelftest kwam overheen, ook grote lappen tekst kwamen overheen, hierdoor vond ik het niet interessant om deze te lezen. Ik wist ook niet goed wat ik hier mee aan moest, ik wilde nieuwe informatie verzamelen maar ik wist vrijwel alles al. Ik zal de herhaling in dit bewijs materiaal besparen, mocht je geïnteresseerd zijn naar deze theorie raad ik aan om naar zelfsturing te gaan, leerdoel 2.

Als je last hebt van uitstelgedrag, gebeurd dat omdat anders denkt. Door je gedachtes te veranderen ga je je anders voelen. Er kunnen veel verschillende gedachtes achter uitstelgedrag zitten, misschien denk je dat je iets kan en begin je er niet aan of zie je ergens tegenop. Ook kan het zijn dat je niet weet hoe je iets moet aanpakken of hoop je dat het probleem zichzelf wel verhelpt. Ik ben iemand die iets uitstelt als het een té grote uitdaging is. Dit valt 9 van de 10 keer wel mee, maar ik weet dan niet goed hoe ik iets moet aanpakken. Door het niet te doen, heb ik er ook geen last van.

Een probleem van uitstelgedrag is dat je mogelijk van jezelf gaat balen, hier kan je last van hebben en dat kost energie. Je kan grip krijgen op je emoties door Rationele Effectviteits Training. Wanneer je iets aan het vooruitschuiven bent, blijf je bezig met het probleem en dit terwijl je er uiteindelijk alsnog aan moet geloven. Vanwege de schuldgevoelens ben je nog minder in staat om de opdracht op te pakken. Als je in je emotie blijft hangen kost dit ook tijd.

RET is ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Albert Ellis. Hij was er van overtuigd dat je sneller een gedragsverandering kan bereiken door zaken anders aan te pakken in plaats van te zoeken naar oorzaken in het heden. Met RET kan je je gevoelens en gedrag veranderen door je gedachtes aan te passen. De grootst bepalende factor voor stress ben je zelf. Het is soms best moeilijk om in te zien dat je zelf zo’n groot aandeel hebt in hoe je je voelt. Meestal heb je niet dor dat het je gedachtes zijn die maken hoe jij de situatie ervaart.

Juist die gedachtes zijn zo vertrouwd dat je je er niet bewust van bent. Je hebt het grofweg over twee verschillende gedachtes; je hebt irrationele (belemmerende, altijd moeten en overdrijven) en rationele gedachtes. Binnen de RET-theorie spelen deze begrippen een grote rol. Denken en voelen hebben veel met elkaar te maken. De irrationele en rationele gedachtes worden ook wel ineffectieve en effectieve gedachtes genoemd. Effectieve gedachten helpen je verder en moet je dus vooral niet veranderen. Ineffectieve gedachtes zijn irrationele, belemmerende gedachtes. De leiden tot gedrag waar je last van hebt, niet behulpzaam dus.

Bij uitsteller is de angst gebaseerd op negatieve conclusies. Je stelt uit, omdat je ongemak of een probleem verwacht en dat wil je niet. Hierdoor voel je angst die meestal onterecht is. Hieronder zie je dezelfde zelftest als ik al eerder heb gemaakt, maar dan opnieuw ingevuld.

Oefeningen

Opbouwlijst

Dit is een echte plan-van-aanpak oefening. Je maakt een overzicht van tien verschillende situaties die je anders wil aanpakken. Iedere week pak je er een op, die je gaat oefenen. Beschrijf na afloop hoe het ging. Wat dacht je, wat zei je tegen jezelf en hoe was je gevoel en gedrag?

Coping statement

Een coping statement is een moeilijk woord voor een zin die je tegen jezelf zegt en die je helpt herinneren aan een rationele gedachte. Het is een zin die je helpt om anders te denken in een bepaalde situatie. Het kan een heel effectieve oefening zijn, vaak in combinatie met een andere oefening. Voor iemand anders zegt zo’n copingzin niets of niet zoveel als voor jou, omdat jij weet waar het over gaat. Bijvoorbeeld als je last hebt van een liefdesverslaving, dan kan alleen al een post-it met ‘33%’ helpen. Jij weet dat dat verwijst naar de gedachte: niet iedereen hoeft mij aardig te vinden.

Verschrikkelijke lijst

Ben je iemand die denkt dat er iets heel ergs gaat gebeuren? Dan kan je een verschrikkelijke lijst opstellen. Bovenaan zet je het meest verschrikkelijke, daarna het op-een-na ergste etc. Deze lijst kan je helpen om dingen – waarbij je denkt: dit zou verschrikkelijk zijn – meer in perspectief te plaatsen.

Risico- en schaamteoefeningen

Je kan de situaties die je lastig vindt uit de weg gaan, maar je kan ze juist ook opzoeken. Vandaar de term risico-oefeningen. Ze zijn spannend. Maar wel effectief. Het is aan te raden om er gewoon eens een paar te doen. Je zal namelijk merken dat het vaak erg meevalt. Je kan en durft altijd meer dan je denkt. En als je oefent, blijkt het allemaal mee te vallen en merk je dat het werkt.

Voor iedereen ziet de risico-oefening er anders uit. Een paar voorbeelden:

• Ga eens samenwerken met iemand die je slordig vindt.
• Ga in een lange file staan, als dat je irritatiepunt is.
• Ga iets doen waar je geen controle over kan uitoefenen, als je dat altijd zo belangrijk vindt.
• Maak expres eens een spelfout in je mail, als je het altijd foutloos wil doen.

Voor iedereen die het belangrijk vindt hoe andere mensen over hen denken en die daar veel waarde aan hecht, ga je expres iets doen waarvoor je je eigenlijk schaamt. Zoals:

• Kom een paar keer te laat op je werk en verontschuldig je dan niet.
• Ga een winkel binnen en zeg geen hallo of gedag. Ook al word je zelf wel begroet.
• Zeg eens iets doms tijdens een bijeenkomst.

Je begrijpt de bedoeling. Hier kan je eindeloos op variëren. Vertel niemand dat je zo’n opdracht doet. Dan ontkracht je het. Je mag er wel in jezelf om lachen, want het is gewoon ook heel leuk om te doen. Als je het doet, zal je je heel heldhaftig voelen. En terecht. Wees een held!

Verbeeldingsoefening

Bij een verbeeldingsoefening ga je in gedachten een situatie opzoeken en stel je je voor dat je de situatie ervaart, terwijl je tegen jezelf de effectieve gedachte uitspreekt.